Niewątpliwie poniesione dolegliwości zdrowotne, stanowiące konsekwencje udziału w zdarzeniu drogowym, mogą okazać się na tyle dotkliwe, że wpłyną na możliwość podejmowania przez poszkodowanego pracy zarobkowej. Może dojść do częściowej lub całkowitej utraty zdolności do podejmowania przez poszkodowanego pracy zarobkowej. Może również dojść do sytuacji, w której w związku z konsekwencjami jakie niesie ze sobą udział w zdarzeniu drogowym, zwiększyły się potrzeby poszkodowanego lub zmniejszyły jego widoki na przyszłość. Czy poszkodowany może coś zrobić w tej sytuacji? Tak. Należy mieć na uwadze, że poszkodowanemu w takiej sytuacji przysługuje uprawnienie do domagania się od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty.
Renta z tytułu częściowej lub całkowitej niezdolności do pracy
Renta z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy zarobkowej ma na celu wyrównanie różnicy jaka będzie występowała pomiędzy dochodami, jakie poszkodowany mógłby uzyskać, gdyby nie zdarzenie wywołujące szkodę (np. właśnie udział w zdarzeniu drogowym), a dochodami, jakie poszkodowany może uzyskać po zdarzeniu, w wyniku którego został poszkodowany. Co istotne, nie jest wystarczające dla domagania się przyznania wspomnianej renty wyłącznie ustalenie u poszkodowanego stopnia inwalidztwa. Konieczne jest ustalenie, iż faktycznie doszło do ograniczenia bądź utraty przez poszkodowanego możliwości podejmowania pracy zarobkowej. Ustalając wysokość renty konieczne jest ustalenie, jakie dochody mógłby poszkodowany uzyskiwać, gdyby nie doszło do zdarzenia wywołującego szkodę. Należy uwzględnić wynagrodzenie, jakie uwzględniając wcześniej wykonywaną przez poszkodowanego pracę, ten osiągałby, gdyby zachował wcześniej posiadaną zdolność do podejmowania pracy zarobkowej. Jako punkt odniesienia należy traktować zarobki netto. Co istotne, przyjmuje się, że również niepracująca żona, która zajmowała się gospodarstwem domowym oraz wychowywała dzieci, uprawniona jest do tego, ażeby domagać się przyznania renty. Ponadto omawiana renta może zostać przyznana także osobie bezrobotnej. Należy wówczas uwzględnić realne możliwości zatrudnienia poszkodowanego w sytuacji, gdyby nie doszło do zdarzenia, które wpłynęło na zdolność do podjęcia pracy zarobkowej. Renta zostanie przyznana w sytuacji ustalenia, że gdyby nie doszło do zdarzenia, poszkodowany podjąłby pracę zarobkową. Konieczne jest uwzględnienie wszystkich źródeł dochodów jakie były uzyskiwane przez poszkodowanego. W sytuacji jeżeli poszkodowany przed zdarzeniem wywołującym szkodę pracował, ale miał również prace dorywcze, wówczas zasadne jest uwzględnienie nie tylko wynagrodzenia osiąganego na podstawie umowy o pracę, ale również dodatkowego dochodu. Dążąc do ustalenia, jakie zarobki byłby osiągane przez poszkodowanego w przyszłości zasadne jest uwzględnienie m.in. możliwości podnoszenia kompetencji, awansu. O przyznanie wspomnianej renty mogą domagać się również osoby prowadzące działalność gospodarczą. Wówczas konieczne jest ustalenie, jakie średnie dochody były osiągane przez poszkodowanego z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. Jak już wspomniano, może dojść do częściowej lub całkowitej niezdolności do podejmowania pracy zarobkowej. W sytuacji jeżeli doszło do częściowej utraty zdolności do podejmowania pracy zarobkowej, należy ustalić jaka jest różnica pomiędzy zarobkami, jakie poszkodowany osiągałby w dotychczasowym zawodzie, a tymi, jakie osiąga obecnie – w związku ze stanem zdrowia stanowiącym konsekwencję zdarzenia wywołującego szkodę.
Reasumując, w sytuacji wystąpienia częściowej niezdolności do pracy szkodą poszkodowanego nie jest dochód, jaki poszkodowany osiągałby gdyby nie zdarzenie wywołujące szkodę. Szkodą jest natomiast różnica pomiędzy takim dochodem, a zarobkami, jakie poszkodowany mógłby osiągać, gdyby wykorzystał uszczuploną zdolność do wykonywania pracy. Co również kluczowe, ustalając odpowiednią rentę od sprawcy szkody, należy uwzględnić również to czy poszkodowany uzyskał świadczenia z innych źródeł (np. świadczenia na podstawie ubezpieczeń społecznych). Należna renta winna zostać pomniejszona o wspomniane dodatkowe świadczenia.
Renta dotycząca zwiększonych potrzeb poszkodowanego
Niewątpliwie bycie poszkodowanym w związku z wypadkiem drogowym może doprowadzić do pojawienia się nowych, dodatkowych kosztów, jakich osoba poszkodowana nie ponosiła przed zdarzeniem. Przykłady takich kosztów to: koszty leczenia, rehabilitacji, konieczność zakupienia sprzętu ortopedycznego, specjalnego łóżka, koszt specjalnej diety. Istotne jest wykazanie, że gdyby nie np. wypadek drogowy i zdrowotne konsekwencje tego zdarzenia, poszkodowany takich kosztów by nie ponosił.
Renta z tytułu zmniejszenia widoków na przyszłość
Kolejny przykład renty, to renta z tytułu zmniejszenia widoków na przyszłość. Wspomniana renta winna być rozpatrywana w oderwaniu od renty dotyczącej całkowitej bądź częściowej utraty zdolności do wykonywania pracy zarobkowej. Renta ta dotyczy zmniejszania możliwości poprawienia sytuacji majątkowej w oderwaniu od możliwości zarobkowych, a z uwzględnieniem osiągnięcia np. sukcesów sportowych. Należy mieć na uwadze, że każda ze spraw powinna być rozpatrywana w sposób indywidualny.
W razie pytań, bądź wątpliwości, zapraszamy do kontaktu.