Bycie stroną w procesie wiąże się zarówno z posiadaniem różnych uprawnień, jak i koniecznością przestrzegania m.in. terminów. Terminy te mogą zostać zakreślone przez sąd (np. termin Sądu na wykonanie zobowiązania w postaci uiszczenia zaliczki na poczet opinii biegłego czy złożenia pisma). Mówimy wówczas o terminach sądowych. Terminy mogą wynikać również bezpośrednio z ustawy, mówimy wówczas o terminach ustawowych (np. termin na wniesienie apelacji od wyroku, termin na złożenie zarzutów od nakazu zapłaty). Terminy sądowe i terminy ustawowe są terminami procesowymi.
Co zrobić w sytuacji, jeżeli bez naszej winy nie zostało złożone w sądzie w terminie pismo?
Zgodnie z przepisami prawa, czynność podjęta przez stronę po upływie terminu jest bezskuteczna. Jednak należy pamiętać, że istnieje możliwość złożenia w sądzie wniosku o przywrócenie terminu procesowego. Wniosek taki powinien zostać złożony przez stronę. Oznacza to, że Sąd nie może podjąć decyzji o przywróceniu terminu z urzędu, a wyłącznie na wniosek.
Składając wniosek o przywrócenie terminu, strona powinna wykazać, że:
- czynność nie została dokonana w terminie bez winy strony;
- uchybienie terminu pociąga dla strony ujemne skutki procesowe.
Ponadto wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu, konieczne jest jednoczesne dokonanie przez stronę czynności procesowej, której to nie dokonano w terminie.
Przesłanki zasadności wniosku
Jak już wskazano, niezbędnym elementem domagania się przywrócenia terminu, jest złożenie wniosku przez osobę do tego uprawnioną.
Co również istotne, wniosek ten winien zostać złożony w terminie. Termin na złożenie wniosku wynosi tydzień, który to termin należy liczyć od dnia, kiedy ustała przyczyna powodująca, że w terminie do nie dokonano czynności.
Odnosząc się do treści wniosku za kluczowe należy uznać wykazanie przez stronę, że do niedochowania terminu doszło bez winy strony. We wniosku konieczne jest wykazanie przyczyny, która spowodowała, że stronie nie dokonała czynności w terminie. O takiej przyczynie możemy mówić, wówczas, kiedy dokonanie czynności przez stronę nie było obiektywnie możliwe, a także wtedy, gdy w danych okolicznościach nie było można oczekiwać od strony, że terminu takiego dochowa. Każda sprawa jest oceniana w sposób indywidualny. Należy pamiętać, że przywrócenie terminu ma charakter instytucji wyjątkowej.
Kolejną przesłanką, jaka winna zostać wskazana we wniosku strony o przywrócenie terminu jest to, że uchybienie terminu pociąga dla strony ujemne skutki procesowe. Tym samym w sytuacji gdyby strona wykazała, że bez swojej winy nie dokonała czynności procesowej, a jednocześnie uchybienie terminowi nie pociągnęło dla strony ujemnych skutków procesowych – wówczas wniosek o przywrócenie terminu nie zostanie uwzględnione. Po stronie składającego wniosek o przywrócenie terminu musi istnieć interes prawny, uzasadniający przywrócenie terminu. Jako przykład ujemnej konsekwencji procesowej można wskazać np. uprawomocnienie się nakazu zapłaty, uprawomocnienie się wyroku.
Warunki formalne wniosku
Wniosek o przywrócenie terminu winien zostać złożony przez stronę, która nie dokonała czynności, w formie pisemnej. Kluczowe jest również zachowanie terminu w tym zakresie, który wynosi tydzień od dnia od dnia ustania przyczyny uchybienia terminowi do dokonania czynności procesowej. Wniosek winien zawierać uzasadnienie. Strona winna w jego treści uprawdopodobnić swoje twierdzenia, dotyczące zarówno braku winy w braku zachowania terminu oraz to, że brak zachowania terminu wiąże się z negatywnymi konsekwencjami procesowymi dla strony.
Ponadto wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu na dokonanie czynności winna zostać dokonana sama czynność. Oznacza to, że w sytuacji złożenia wniosku o przywrócenie terminu na wniesienie apelacji, konieczne jest również złożenie samej apelacji. Wniosek o przywrócenie terminu wraz z czynnością winny być dokonane przez właściwym sądem.
Uwagi końcowe
Jak już wspomniano, instytucja przywrócenia terminu ma wyjątkowy charakter. Każda sprawa wymaga swojej indywidualnej analizy w tym zakresie. Co ciekawe, istnieje także możliwość złożenia wniosku o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o przywrócenie terminu.
Jeżeli macie Państwo pytania w zakresie przedmiotowej materii, zapraszamy do kontaktu.